La komitato de UEA decidis, ke la kongresan administradon estonte prizorgu la organizaĵo Е@I en Slovakio. Tiu ŝanĝo laŭ vicprezidanto Fernando Maia povos ŝparigi al UEA 20 000 eŭrojn jare. La ĉefa parto de la ŝparo estiĝas pro la maldungo de la konstanta kongresa sekretario.

La jara kosto de la kongresa administrado laŭ la takso de la estraro de UEA nun estas pli ol 50 000 eŭroj. Tiu sumo konsistas ĉefe el la dungokostoj de la konstanta kongresa sekretario (KKS) kaj oficejaj kostoj. Transdonante la taskon al ekstera instanco, la asocio laŭ la plano de la estraro ŝparos parton de tiu sumo kaj tiel reduktos la riskon de deficitoj en venontaj jaroj.

La Universalaj Kongresoj havas ĉiu sian propran buĝeton, kiu do ne rekte influas la buĝeton de UEA. Tamen laŭ la kongresa regularo, 35 procentoj el la kongresaj kotizoj ĉiam iras rekte en la kason de UEA por pagi la administrajn kostojn, dum 65 procentoj estas uzataj por la ceteraj kostoj de la kongreso.

La lastaj du efektive okazintaj Universalaj Kongresoj estis tiuj en Lisbono en 2018, kun 1 567 aliĝintoj, kaj en Lahtio en 2019, kun 917 aliĝintoj. La kotiza procentaĵo de Lisbono enspezigis al UEA 74 111 eŭrojn, do klare pli ol estas la administraj kostoj. La kotiza procentaĵo de la rekorde malgranda kongreso en Lahtio estis 43 489 eŭroj.

Laŭ Fernando Maia, la kontrakto de UEA kun E@I signifos, ke estonte la asocio pagos por la kongresa administrado fiksan sumon de 25 000 eŭroj jare, kaj aldone varian koston, kiu estos ligita al la kotiza enspezo. En la kazo de Lahtio tio laŭ li donus ŝparon de proksimume 20 000 eŭroj.

– La reguloj por tiu aldona varia kosto estis konstruitaj tiel, ke por UK samgranda kiel tiu de Lahtio, la aldona varia kosto certe ne superos 6 000 eŭrojn. Tio signifas, ke tiu regulo, se ĝi estintus aplikita al Lahtio, rezultigus administran koston de malpli ol 31 000 eŭroj entute, kaj tial la rilato ”kosto-rimedo” de UK estintus pli pozitiva por la spezokonto de UEA ol tiu de la nuna situacio. La sama signifo aplikiĝas al ĉiuj aliaj jam realigitaj UK-oj.

Maia atentigas, ke la ŝparo videblos ĉe la ĝenerala buĝeto de UEA.

– La financa resanigo ne povus fokusiĝi pri la buĝeto aŭ spezokonto de la UK-oj pro tio, ke tiuj estas malpli regule prognozeblaj, ĉar la kondiĉoj varias ĉiujare laŭ cirkonstancoj kaj kongresurbo, tiel ke malgranda UK povas havi eĉ profitan rezulton, dum granda UK povas esti eĉ deficita, laŭ la planoj kaj kondiĉoj de la jaro aŭ urbo.

Kiu respondecos pri la kongresaj buĝetoj? Kio okazos pri la kongresa rezerva fondaĵo? Kaj kiel oni traktos la peradon de loĝado kaj ekskursoj, kiuj kutime donas iom da profito al UEA?

– Ĉio daŭre okazos laŭ la kongresa regularo, neniu ŝanĝo pri tio. Mi rekomendas legi, tie estas la respondoj por via demando.

La regularo tekstas: ”En okazo de malprofito rezulte de UK, UEA estas plene respondeca pri la likvido de ĉiuj ŝuldoj.” Do, la administradon prizorgos E@I, sed se rezultos malprofito, UEA pagos?

– Ne, neniam la informoj estis, ke E@I prizorgos sola la administradon. La informoj ĉiam estis, ke E@I plenumos taskojn laŭ la taskado de UEA. Ili do ne prenos decidojn sen instrukcio aŭ aprobo de la ĝenerala direktoro kaj la estraro de UEA. Ili same ne laboros ekster la difinitaj buĝetoj, kiujn aprobas la ĝenerala direktoro kaj la estraro, nek ekster kontraktoj, kiujn ellaboras kaj subskribas la ĝenerala direktoro. Tion priskribas la Kongresa Regularo. UEA estas kaj daŭre estos plene respondeca pri la UK kiel tuto.

– Mi petas relegi la raporton: ”Bazaj principoj de kontrakto kun profesia grupo por plenumi la taskojn de la Kongresa Fako estas, ke la kongresoj laŭ siaj ĝenerala koncepto kaj graveco por la Esperanto-movado funkcios plene kiel ĝis nun, sub la rego de UEA, pri kiuj statute kaj regulare respondecas la Estraro, la Ĝenerala Direktoro kaj la Lokaj Kongresaj Komitatoj (LKK). La kontraktonta organizaĵo do estos la plenumanto de taskoj por la realigo de la servo, kiu eksplicite plu okazos kiel servo de UEA”.

Laŭ la kongresa regularo ”UK finance funkcias surbaze de aparta buĝeto. La unuan skizon de la buĝeto ellaboras KKS”. Sed se ne plu estos dungita KKS, kiu plenumos tiun taskon? Ĉu iu nedungito havos la titolon KKS?

– Kiel jam informite, laŭ la plano en la raporto plenumos taskojn de la kongresa fako la teamo, kiun laŭkontrakte E@I disponigos por UEA. Tio inkluzivos skizi la kongresan buĝeton, kio devas okazi, laŭ la Kongresa Regularo, kun partopreno de la ĝenerala direktoro kaj de LKK kaj kun finaprobo de la Estraro de UEA.

Ĉu do pri perado de loĝado kaj tiel plu respondecos E@I, sed la plenan gajnon ricevos UEA? Se tiel, kian instigon havas E@I por trovi la solvojn, kiuj estas plej favoraj al UEA?

– La saman instigon kiel por okazigi la kiel eble plej bonkvalitan UK-on: de tio dependos renovigoj de la kontrakto.

Krom la kongresa fako, ankaŭ la prizorgado de la libroservo de UEA estos laŭ decido de la komitato transdonita al la organizaĵo E@I. Por ”financa resanigo” de la asocio, la estraro krome proponas fordoni la bibliotekon kaj arkivon de UEA, kaj vendi la domon en kiu nun situas la Centra Oficejo. Tiujn proponojn la komitato diskutos en kroma kunsido en oktobro.

Pli pri la temo

• La libroservo de UEA translokiĝos al Slovakio
• ”UEA fariĝos nur ŝildo super agadoj de aliaj”
• ”Oni devas savi la Esperantan heredaĵon”
• Maia: Oni ne findecidis pri la vendo de la CO
• La komitato pretas vendi la Centran Oficejon
• La estraro volas vendi la Centran Oficejon

La rezultoj de la Belartaj Konkursoj de UEA 2021 estis prezentitaj en aparta premia festo kadre de la Virtuala Kongreso en dimanĉo la 19-a de septembro. Partoprenis entute 188 verkoj.

Laŭ la prezentado dum la Premia Festo, la suma nombro de konkursaĵoj ĉi-jare estis rekorda. Kompreneble, ĉar oni enkondukis novajn branĉojn, ne estas tute komparebla situacio. Tamen, ankaŭ se oni rigardas la tri ĉefajn aŭ ĉiamajn branĉojn poezio, prozo kaj teatraĵo, la nombro estas preskaŭ rekorda – nur en 1988 kaj 1992 la nombroj en tiuj tri branĉoj sume estis pli altaj ol ĉi-jare.

Rezultoj de la Belartaj Konkursoj 2021 laŭ branĉo

Eseo

1-a premio ne aljuĝita.

2-a premio: Por ke ĉiu komprenu ĉiun. Aleksander Melnikov, Rusio

Honora mencio: Tridek malmortoj de Danielo. Roman Dobrzyński, Pollando

(8 verkoj, 6 aŭtoroj, 6 landoj)

Infanlibro de la jaro

La aventuroj de Jombor kaj Miki. Julian Modest; Eldonejo Dokumenta Esperanto-Centro, Kroatio.

(6 verkoj, 4 aŭtoroj, 4 landoj)

Kantoteksto

1-a premio: Ekas la nokto. Antonio Valén, Hispanio.

2-a premio: Kanto trista. Richard Hable, Aŭstrio.

3-a premio: Robinson’. Petro Palivoda, Ukrainio,

Honora mencio: Bela rev’. Ewa Grochowska, Francio.

Honora mencio: La balado de l’ kukolo. Serĝo Sire, Francio.

(19 verkoj, 12 aŭtoroj, 11 landoj)

Poezio

1-a premio: Koren de mallumo. Miĥail Frolov, Rusio.

2-a premio: Ĉe via cindro. Benoît Philippe, Germanio.

3-a premio: Ĉe la martkomenco. Choe Taesok, Sud-Koreio

Honora mencio: La sonĝo. Evgenij Georgiev, Kazaĥio.

(67 verkoj, 36 aŭtoroj, 23 landoj)

Prozo

1-a premio: Mi trinkas vino. Francisco Javier Moleón, Hispanio.

2-a premio: Parade antaŭ la reĝo. Anna Löwenstein, Britio.

3-a premio: Kredi. Sara Spanò, Italio.

(38 verkoj, 25 aŭtoroj, 17 landoj)

Prozo, subbranĉo mikronovelo

1-a premio ”Paula Adúriz”: Mia sozio. Jorge Rafael Nogueras, Usono.

(45 verkoj, 27 aŭtoroj, 16 landoj)

Teatraĵo

Neniu premio aljuĝita.

(1 verko, 1 aŭtoro, 1 lando)

Teatraĵo, subbranĉo monologo kaj skeĉo

Neniu premio aljuĝita

(4 verkoj, 2 aŭtoroj, 2 landoj)

Fonto: OLE (Originala Literaturo Esperanta)

La komitato de UEA en sia sabata reta kunsido decidis, ke la libroservo kaj kongresa administrado de la asocio estonte estu prizorgataj de la organizaĵo E@I en Slovakio. Pri la sorto de la domo en Roterdamo, la arkivo kaj la biblioteko oni decidos plej frue post monato.

La komitato de UEA kunsidis rete dum tri horoj en la sabata posttagmezo laŭ la eŭropa horo, sed sukcesis trakti nur malgrandan parton de la tagordo. Ĝis posta kunsido estis prokrastita la demando pri buĝeto por la jaro 2022, sed ankaŭ la diskuto pri la sorto de la domo en Roterdamo, la biblioteko Hector Hodler kaj la arkivo de la asocio.

La komitato ja faris decidon pri la estonteco de la libroservo kaj kongresa administrado de UEA. Tiuj du fakoj estos transdonitaj al la organizaĵo E@I en Slovakio, kiu liveru la servojn laŭ kontrakto.

La preciza enhavo de la planata kontrakto ne estas konata, kaj tion kritikis en la komitata listo antaŭ la kunsido Mariana Evlogieva:

– Mi ne emas principe konsenti pri kontrakto, pri kies konkretaj kondiĉoj mi nenion scias. Ne nur ĉar laŭ mi ne estas logike unue aprobi servoprovizanton kaj nur poste difini la kondiĉojn, sed ankaŭ ĉar ĝis nun mi nenion konkretan scias pri la maniero kiel estis elektita tiu ĉi servoprovizisto.

Jam dum la kunsido komitatano Zyun’iti Sibayama proponis, ke estu aparte traktitaj la sorto de la libroservo kaj tiu de la kongresa fako, kiuj en la origina tagordo estis kunigitaj en unu punkto. Reprezentantoj de la estraro argumentis, ke la du servoj devas kune transiri al E@I, ĉar ili estas interligitaj.

Komitatano Emilio Cid konsentis, memorigante, ke E@I disvastigas Esperanton ankaŭ en siaj neesperantistaj aranĝoj. Laŭ li la komitatanoj rezignu pri eksmodaj pensmanieroj:

– Mi petas ke vi analizu la revolucian proponon de la estraro ne per via kutima menso, sed per la menso de junuloj. La pandemio multe akcelis la ŝanĝojn en la mondo, kaj la nuna generacio ne plu emas aĉeti fizikajn librojn. Mi petas ke vi pensu per la pensoj de la juna generacio, kiu jam adaptiĝis al la nova mondo. Mi vere ne vidas, ke ni havas opcion. La mondo ŝanĝiĝis. Aŭ ni adaptiĝos aŭ ni peros.

La majoritato de la komitato voĉdonis por trakti la aferojn aparte, sed tio fine havis malmultan signifon, ĉar post iom kaosa diskuto la komitato fine faris kiel ĝi kutimas: ĝi aprobis ambaŭ partojn de la propono de la estraro. Tamen estis iom pli da kontraŭaj voĉoj ol kutime.

Aparte petis parolrajton Marc Konijnenberg, eksa komitatano A por Nederlando, kiu en januaro demisiis proteste kontraŭ la nuligo de la pensia aranĝo de la oficistoj de UEA kaj la pasiveco de la komitatanoj, eĉ kiam la estraro ignoras la decidojn de la komitato. Li nun volis esprimi sian maltrankvilon pri la interna organizado de E@I.

– Mi esploris pri E@I, kaj trovis, ke ili ne estas firmao sed asocio. Sed samtempe mi aŭdis de membro de tiu asocio, ke li delonge ne aŭdis ion ajn pri elektoj. Ankaŭ mi ne trovis. Mi estas en la komisiono de aliĝpetoj, kaj eĉ de kunlaborantaj fakaj asocioj ni postulas, ke ili estu demokratiaj. Mi estas favora al la ideo transloki la fakojn al E@I, sed praktike mi hezitus, ĝis estos publikaj informoj kaj travidebleco pri la funkcimaniero de E@I dum la lasta jardeko. Oni ja sciu, kun kiu oni saltas en la liton.

En la komitata listo tuj antaŭ la kunsido Spomenka Štimec kontraŭis tujan transdonon de la libroservo kaj kongresa fako al Slovakio, kaj proponis provperiodon, dum Hans Becklin proponis, ke oni aranĝu publikan alvokon pri alternativaj proponoj.

Dum la komitata kunsido Becklin atentigis, ke li havas bonan impreson pri E@I, sed ke tamen necesus, ke ankaŭ aliaj havu la ŝancon proponi sian solvon:

– Ni vidas en multaj anguloj de nia movado malkontenton pri la fakto, ke ni ŝajne arbitre elektis E@I kaj ne alparolis efektive la proprajn membrojn kaj la proprajn asociojn.

Pluraj komitatanoj subtenis la proponon de Becklin, interalie la eksa ĝenerala direktoro Osmo Buller, dum la estraro argumentis, ke ĉiuj necesaj esploroj pri alternativoj jam estis faritaj, eĉ se ne eblas pri ili publike raporti, ĉar malafablaj vortoj pri ili povus esti ofendaj.

Renato Corsetti instigis la komitaton ne plu prokrasti aferojn:

– Mi fidas je la saĝo de ĉi tiu komitato ke ĝi malaprobos la proponon de Hans, ĉar ni devas savi UEA-n kaj ni devas decidi pri tio, kio jam estus devinta okazi antaŭ tri jaroj.

Fine 13 el la ĉeestintaj 49 komitatanoj subtenis, 24 kontraŭis la proponon kaj 8 komitatanoj sin detenis, dum kvar evidente ne sukcesis voĉdoni. Sekve oni ne faros publikan alvokon pri aliaj solvoj por libroservo kaj kongresa administrado.

Poste oni tuj voĉdonis pri la propono transdoni la kongresan administradon al E@I. Ĝi estis aprobita per 33 poraj voĉoj, kun 8 kontraŭaj voĉoj kaj 4 sindetenoj.

Kiam la kunsido daŭris jam du kaj duonan horojn, oni fine transiris al la diskuto pri la estonteco de la libroservo.

Dum la diskuto vicprezidanto Fernando Maia menciis, ke UEA ne havas kontrakton pri renovigo de la libroserva retejo, kio estas iom mirinda, konsiderante ke jam de jaroj daŭras la kompleta renovigo de la tuta retejo de UEA, por kiu oni buĝetis 100 000 eŭrojn.

Responde al demando pri tio, ĉu la nova libroservo uzos la retejon de UEA, tiun de E@I, aŭ iun tute novan solvon, Maia klarigis, ke la ŝanĝoj pri la libroservo ne okazos tuj:

– La nuna libroservisto ankoraŭ deĵoros dum la venonta jaro, ĝis sia emeritiĝo. Ĝis tiam la libroservo devus funkcii kiel ĝis nun. Kompreneble ni maturigos la kunlaboron, estos transira fazo. Tamen estas en nia strategia bezono renovigi tiun retejon kaj ĝis nun UEA ne havas kontrakton por tio. Ni nepre devas konsideri tion, sed tio ne estas por la nuna kontrakto.

La propono de la estraro pri transdono de la libroservo al E@I estis aprobita kun 31 poraj voĉoj. 8 komitatanoj voĉdonis kontraŭ la propono kaj 6 sin detenis. Fine do la propono de la estraro pri la kongresa administrado kaj libroservo estis aprobita en sia tuto, kun la jena enhavo:

La Komitato de UEA,
ricevinte la “Raporton pri agadplano de la Estraro por financa resanigo de UEA” de la 13-a de aŭgusto 2021;
konstatas, ke la esploroj resumitaj en tiu raporto respondas al la decidoj de la Komitato en siaj kunsidoj de la 5-a de septembro kaj la 24-a de oktobro 2020;
konfirmas sian volon daŭrigi la financan kaj administran restrukturigon de UEA cele al daŭripovigo de la Asocio kaj liberigo de rimedoj por novaj iniciatoj kaj agadoj;
akceptas la planon de la Estraro starigi kontraktan rilaton kun E@I en Slovakio pri livero de jenaj servoj nome de UEA:
(i) administrado de la Universalaj Kongresoj ekde 2022;
(ii) funkciigo de la Libroservo de UEA, kun movo de ĝiaj stokoj (laŭbezone) al Slovakio;
notas ke UEA plu respondecos pri la kvalito kaj fidindeco de tiuj servoj kaj rajtos fari aliajn aranĝojn pri ili estonte;
taskas la Komisionon pri Financo proksime kunlabori kun la Estraro kaj Ĝenerala Direktoro pri la realigo de tiuj ŝanĝoj;
petas la Estraron raporti minimume ĉiun trian monaton pri la faritaj paŝoj.

Poste jam restis neniu tempo por trakti la proponojn pri la sorto de la biblioteko Hector Hodler, la arkivo de UEA, kaj la tuta domo de la Centra Oficejo. Tiuj decidoj estis ŝovitaj al nova ekstra komitata kunsido, kiu okazos post monato. Post monato oni diskutos ankaŭ la buĝeton de UEA por 2022.

Kvankam oni ankoraŭ nenion scias pri la buĝeto por la venonta jaro, la komitato jam decidis pri la baza kotizo, kiu restos senŝanĝa en 2022. Tia decido laŭ ĝenerala direktoro Martin Schäffer estis nepra, por ke eblu bontempe informi la perantojn de UEA pri la venontjara kotizo.

Krome la komitato akceptis novan membron de la financa komisiono: Garry Evans, profesian konsilanton pri investado.

La komitato de UEA dum sia sabata kunsido faros seriozajn decidojn pri la estonto de la Centra Oficejo. La estraro interalie proponas, ke la komitato akceptu la rajton de la estraro laŭ sia bontrovo vendi la konstruaĵon en Nieuwe Binnenweg 176.

La nuna Centra Oficejo estu fermita kaj la domo vendita por 1,1 milionoj da eŭroj. La libroservo kaj la kongresa administrado estu transdonitaj al la firmao E@I en Slovakio, dum la arkivo kaj parto de la biblioteko iru al la Aŭstria Nacia Biblioteko en Vieno. Tiu estis la esenco en la “agadplano por financa resanigo”, kiun la komitato de UEA lastmomente ricevis antaŭ la kunsido okazinta la 14-an de aŭgusto.

Tiam la komitato estis informita pri la plano, sed nenion decidis, interalie ĉar la dokumento estis prezentita nur kelkajn horojn antaŭ la kunsido kaj la komitatanoj ne havis tempon serioze pristudi ĝin. Ankaŭ la proponatan buĝeton la komitato ne aprobis en aŭgusto.

Ambaŭ tiuj aferoj tial estos sur la tagordo de la komitato, kiam ĝi refoje kunsidos rete en sabato, la 18-a de septembro. En merkredo aperis en la retejo de UEA la tagordo de la kunsido, laŭ kiu evidentas, ke nun estos faritaj pezaj decidoj pri la plua sorto de la asocio kaj ĝia Centra Oficejo.

Unue, en punkto 07.03 de la tagordo, la estraro proponas, ke la komitato aprobu la planon de la estraro kontrakti kun la firmao E@I pri la administrado de la Universalaj Kongresoj ekde 2022 kaj pri la funkciigo de la libroservo de UEA.

Tio en la praktiko signifas, ke estos maldungita la multjara konstanta kongresa sekretario Clay Magalhães, kaj post la emeritiĝo de la multjara libroservisto Ionel Oneţ ne estos dungita posteulo. Restos do nur unu dungito de UEA en Roterdamo.

Due, en punkto 07.04 de la tagordo, la komitato laŭ la propono de la estraro akceptu la transdonon de “difinitaj arkivaĵoj” al la Internacia Esperanto-Muzeo en Vieno, alivorte al la koncerna sekcio de la Aŭstria Nacia Biblioteko. Kiuj kaj kiom estas la “difinitaj arkivaĵoj” ne klaras.

Tamen, ĉi-momente oni ne proponas, ke la komitato faru decidon pri la fina sorto de la tuta biblioteko Hector Hodler. Anstataŭe la estraro daŭrigu siajn esplorojn rilate al la estonteco de la biblioteko, kaj raportu pri la progresoj minimume ĉiun trian monaton.

Laŭ la pli frue prezentita agadplano, parto de la biblioteko estu transdonita al Vieno, dum la duoblaĵoj ne interesaj al la biblioteko en Vieno estu deponitaj en tenejo en Slovakio, ŝajne por liberigi lokon en la Centra Oficejo kaj ebligi ĝian vendon. Tiu plano evidente ne tuj realiĝos.

Trie, en punkto 07.05 de la tagordo, la estraro nun proponas, ke oni tamen ne tuj faru decidon pri vendo de la domo en Nieuwe Binnenweg 176, sed la estraro plu esploru rilate atingeblan vendoprezon, kaj ankaŭ eventualan ludonon kaj la riparojn eble necesajn por tio.

Ŝajnas do ke la kritikaj voĉoj, kiuj aŭdiĝis post la aŭgusta komitata kunsido, iomete bremsis la entuziasmon de la estraro tuj per unu frapo malplenigi kaj forvendi la historian konstruaĵon de la Centra Oficejo. Tamen samtempe la estraro volas ricevi de la komitato malferman rajtigilon vendi la domon sen plia diskuto de la afero en la komitato.

La proponata formulo de la decido estas: “La Komitato de UEA… akceptas ke la Estraro decidu pri vendo, se tiu solvo, el racia vidpunkto, estas la plej bona”.

Konsiderante, ke la komitato praktike ĉiam akceptas la proponojn de la estraro, la fermo de la libroservo en Roterdamo kaj la maldungo de la konstanta kongresa sekretario ŝajnas jam deciditaj aferoj, same la fordono de la arkivo de UEA. Kio okazos pri la biblioteko malpli klaras, sed se estos vendita la Centra Oficejo, ĝi ja same devos esti movita aliloken.

En gazetara komuniko dissendita la 9-an de septembro, la estraro skribas, ke la “agadplano antaŭvidas provizoran sendon de la kolekto ankaŭ al Slovakio, en situo 3 horojn dista de Vieno”. Tia propono tamen laŭ la nuna tagordo ne estos prezentita al la komitato por decido.

La diskutado pri la plano de “financa resanigo” en la komitata listo post la aŭgusta kunsido estis febla, kaj neniaj konkretaj alternativoj al la paŝoj proponataj de la estraro estis prezentitaj.

La plej aktiva kritikanto de la planoj de la estraro estis Osmo Buller, antaŭa ĝenerala direktoro de UEA, kiu skribis interalie:

– Mi maltrankvilas pri la intenco eksterigi la libroservon, kiu estas unu el la aferoj, el kiuj dum jardekoj kreskis la prestiĝo de UEA en Esperantujo. Nia libroservo iĝis fama ne nur pro tio, ke ĝia sortimento estas multe pli granda ol tiu de aliaj libroservoj, sed ankaŭ pro la kompetenteco kaj klereco de ĝiaj gvidantoj.

Vicprezidanto Fernando Maia aliflanke pli frue asertis, ke la drastaj proponoj de la estraro neniel estas neatenditaj:

– Ĉiujn elementojn de tiu laste sendita raporto al la komitato eblas scii de antaŭaj diskutoj ĉi-liste, de antaŭaj dokumentoj ekde 2017 kaj de antaŭaj kunsidoj de la komitato. Aparte pri la libroservo ŝokas min la insista neado: malpli pro tio, ke temas pri servo, kiu apenaŭ sukcesas pravigi siajn kostojn, sed ĉefe pro tio, ke emeritiĝo fariĝas proksima, kaj do oni devas jam klare havi planon pri tiu laborfako.

Polaj amaskomunikiloj favore raportis pri la ĵusa apero de la klasika sciencfikcia romano Solaris en Esperanto. Ni petis la tradukinton Przemysław Wierzbowski klarigi, kial gravas havi tiun verkon en Esperanto, kvankam ĝi jam aperis en kvardeko da aliaj lingvoj.

Libera Folio: Kial vi volis traduki ĝuste tiun libron?

Przemysław Wierzbowski: – ​​La ĉefa kialo estis pure egoisma. Solaris estas mia plej ŝatata verko de la plej ŝatata aŭtoro, kaj de kiam mi esperantistiĝis, mia revo estis trovi ĝian Esperanto-tradukon sur mia librobreto. Unuafoje mi legis ĝin kiel 12-jarulo, poste de tempo al tempo revenis al la romano, ĉiam rigardante ĝin de iom malsama flanko. Kiam estis anoncite, ke la jaro 2021 estos la jaro de Stanisław Lem – okaze de lia 100-a naskiĝdatreveno – kun Tomasz Chmielik ni komencis primediti kiel eblus internacilingve kontribui al la jubileaj solenaĵoj.

– Ni kontaktis la krakovan Fondaĵon de Lem kaj proponis eldoni du verkojn: la ne-sciencfikcian, malpli konatan Hospitalon de la Transfiguriĝo kaj ĝuste Solaris. La posedantoj de la aŭtorrajtoj proponis, ke ni komence elektu unu libron, prefere malpli konatan, por elprovi la kvaliton de la entrepreno. Fine ni sukcesis konvinki ilin, ke tamen valoras komenci la aventuron per la plej fama, mondkonata beletraĵo – ja Solaris estis tradukita en pli ol 40 lingvojn, eldonita pli ol 300 fojojn – kaj en la estonteco, eble, daŭrigi tion per serio de pliaj Lem-aĵoj.

Pri kio temas la libro, se entute eblas tion koncize klarigi?

– Cent kelkdek jarojn antaŭ la romano-intrigo oni malkovris la titolan planedon de du-stela sistemo, kies orbito estas nenature stabila. La surfacon kovras oceano, kiu kapablas konstrui plej diversajn, gigantajn, efemerajn, malfacile klaseblajn kreaĵojn. La disĉiploj de la nova scienco, solaristiko, provante kompreni kaj science difini la naturon de Solaris, formulas foje ridindajn, foje verŝajnajn, sed neniam pruvitajn teoriojn, kiuj amase okupas la bibliotekojn. Unu el la solaristoj estas la psikologo Kris Kelvin, sendita al la Stacio ŝvebanta super la planedo por esplori kio okazas ĉe la tieaj sciencistoj. Baldaŭ la okazaĵoj superas lian imagon.

– La romano eldonita antaŭ 60 jaroj estis revolucia por la sciencfikcio. Ĝi prezentis la plej originalan bildon de eksterterulo, tiel fremda por nia civilizacio, ke verŝajne neniel komprenebla. Lem vortigas la motivon, kiun poste li plurfoje uzos en siaj beletraĵoj: siaspecan fatalon de la homa raso, fizike kaj mense limigita, kaj rezulte nekapabla atingi la ĉiaman celon – kompreni aŭ konkeri la mondon.

Kiu estas la eldonejo? Kia estas la eldonkvanto?

– La libron eldonis Bjalistoka Esperanto-Societo en kvanto de 350 ekzempleroj. La libron jam eblas mendi en la retejo de Bjalistoka Esperanto-Societo, kaj baldaŭ ĝi aperos en la oferto de UEA.

Tiu libro jam aperis en multaj lingvoj, kial laŭ vi gravas havi ĝuste ĝin ankaŭ en Esperanto?

– Klasika sciencfikcio nesufiĉe ofte estas eldonata en Esperanto. Tiu ĝenro, kiun foje maljuste oni trovas malpli valora ol la aliajn, abundas je elstaraj literaturaĵoj – ne nur distraj, sed profetaj kaj konsciigaj. Por montri kaj al neesperantistoj, kaj al ni mem, ke la artefarita lingvo estas taŭga por ĉiaj verkoj, necesas ilin tradukadi. Solaris en Esperanto sendube havos ian popularigan efikon por Esperanto, la libron mendas kolektantoj de Lem-aĵoj el multaj landoj, kaj en ilia medio nia eldono iom post iom iĝas konata.

– Estas rimarkinde, ke temas pri rekta esperantigo el la pola lingvo. Ĉi tiu fakto gravas, ĉar ne ĉiam la verko de Lem estis tradukata tiel. La plej (fi)fama ekzemplo estas, farita surbaze de la eldono franclingva, la unua angla traduko – simpligita, senigita je pluraj detaloj, sed pro malfeliĉa kontrakto de la aŭtoro ĝi restas la sola anglalingva traduko kiun oni rajtas eldoni papere. Por kelkaj lingvoj tia peranto estis ankaŭ la traduko ruslingva.

Ĉu la apero de la traduko en Esperanto ricevis atenton en Pollando? Se jes, kiel oni komentis ĝin?

– Pri nia renkontiĝo dediĉita al la libro tre favore raportis amasinformiloj bjalistokaj kaj tutlandaj. Solaris estas eldonita kun la oficiala emblemo de la Jaro de Lem, kaj troviĝos en la listo de kontribuoj por la solenaĵoj de la 100-jariĝo. Neesperantistoj, kiuj la enhavon malfacile povus taksi, ĝenerale aprezis la ideon eldoni nian plej faman sciencfikciaĵon ”en la lingvo de Zamenhof, parolata en la tuta mondo”.

– El la teknika flanko: ĉar mi kulpas ne nur pri la traduko, sed ankaŭ pri la komposto kaj la kovrilo, mi malmodeste diru, ke la fina laŭaspekta rezulto, bonkvalite presita varo, vere kontentigas.

– Fine mi ŝatus danki al ĉiuj, kiuj donacis alilingvajn eldonojn de Solaris ebligante fari ekspozicion, kiuj partoprenis la dimanĉan prezenton de la libro kaj legis fragmentojn, kaj fine al la trio da provlegantoj: Tomasz Chmielik kaj Stano Belov, kiujn mi konsultis esperantigante la verkon, kaj aparte Ionel Oneţ, kiu estante ĉiam je mia dispono faris multajn bonajn proponojn pri la traduko.

La planata ”financa resanigo” de UEA ne tuj trafos la instruadon de Esperanto ĉe la universitato de Amsterdamo, kies speciala katedro estas financata de UEA. Laŭ vicprezidanto Fernando Maia estas mono por pliaj kvar jaroj en la koncerna fondaĵo, kaj la perspektivoj estas bonaj.

En ĵusa gazetara komuniko UEA anoncis, ke la asocio plu havos sian sidejon en Nederlando, eĉ se oni forlasos la tradician Centran Oficejon en Nieuwe Binnenweg 176:

UEA restos en Nederlando kaj devos ampleksigi la kunlaborojn kun sia Landa Asocio, Esperanto Nederland, kaj kun aliaj lokaj partneroj, kun aparta atento pri volontula programo kaj pri la Katedro Interlingvistiko kaj Esperanto en la Universitato de Amsterdamo.

La komuniko evidente interalie celis trankviligi la zorgojn pri la estonteco de la speciala katedro en Amsterdamo, kies plua ekzisto estas tute dependa ne nur de plua financado fare de UEA, sed ankаŭ de tio, ke UEA plu estu bazita en Nederlando.

Esperanto estas instruata ĉe la universitato de Amsterdamo ekde 1948. En 1997 estis fondita la speciala katedro pri Interlingvistiko kaj Esperanto, kiu komence estis financata de Internacia Esperanto-Instituto en Hago. Ekde 2013 pri la financado respondecas UEA.

La nuna instruisto, aŭ ”katedrulo”, estas profesoro Federico Gobbo, kiun ni petis rakonti pri sia laboro.

Libera Folio: Kio estas la katedro pri Esperanto kaj intervlingvistiko ĉe la universitato de Amsterdamo? Kion oni povas studi tie?

Federico Gobbo: – La katedro pri Interlingvistiko kaj Esperanto estas ”speciala”. Tio estas nederlanda esprimo por indiki katedrojn kies financado alvenas el neregistaraj institucioj. La labortempo de la speciala katedrulo estas distribuita jene: tri kvaronoj al instruado, unu kvarono al esplorado, disvastigado kaj administrado. Do, la ĉefa tasko estas garantii la kontinuecon de la du kursoj kiuj donas la nomon al la katedro mem: la unua estas enkonduko al interlingvistiko, la dua estas enkonduko al Esperanto.

– Ambaŭ kursoj celas bakalaŭrajn studentojn; por sekvi la kurson pri interlingvistiko oni bezonas antaŭan ekzamenan trapason de kurso pri ĝenerala lingvistiko aŭ ekvivalenta, dum la kurso pri Esperanto ne bezonas antaŭajn konojn, krom la devigo regi sufiĉe la anglan, kiu estas ĝenerala antaŭkondiĉo por studentiĝi en la Universitato de Amsterdamo, t.e. ne ligita al la speciala katedro.

Kiom da studentoj havas la du kursoj? Kiel evoluis la kvanto de studentoj?

– Kiam mi alvenis en la jaro 2014, la nombroj estis sub deko, nombro kiu estis sufiĉe maltrankviliga. Sed okazis granda ŝanĝo ekde kiam mi instruis: la kursa oferto pri interlingvistiko kaj Esperanto ŝanĝis la instrulingvon el la nederlanda al la angla. Tio ampleksigis la aron de potencialaj aliĝantoj, ĉar en la Universitato de Amsterdamo estas pli da internaciaj ol da enlandaj studentoj.

– Pro tio nun la nombroj estas regule super deko, kelkfoje super dudeko. La variado multe dependas de la propono de anglalingvaj kursoj kiuj konkurencas pri lingvistikaj temoj. Tio varias de jaro al jaro, kaj tio estas sen ies ajn kontrolo. Ĉiuokaze, la nombro de la studentoj ne estas maltrankviliga, alivorte la speciala katedro riskas neniel laŭ la kvanto de la studentoj, kiu estas sufiĉa.

Ĉu eblas post la kursoj daŭrigi la studojn ĉe la universitato, por doktoriĝi pri rilataj temoj?

– Se oni intencas plu studi Esperanton, kadre de la Universitato de Amsterdamo, ne eblas daŭrigi post la enkonduka kurso. Kelkfoje studentoj esprimas spontanee la deziron sekvi tutan lingvolernan programon, samkiel oni povas fari ekzemple pri la kataluna aŭ la novhebrea, t.e. studadi dum tri akademiaj jaroj. Bedaŭrinde tion ne eblas fari per ununura speciala katedro pritema. Doktoriĝi pri interlingvistikaj aŭ esperantologiaj temoj ĉiam eblas, sed tio ne necese pasas tra la sekvo de miaj kursoj. Krome, mi instruas al bakalaŭraj studentoj. Tio signifas, ke pasas iom da jaroj antaŭ ol pretiĝi por konkursi por doktora posteno. Tio ne simpligas la aferon, homoj intertempe interesiĝas pri aliaj temoj, neeviteble.

Pro kiaj motivoj homoj studas Esperanton, kaj ĉu ili poste efektive uzas la lingvon?

– Esperanton en la Universitato de Amsterdamo oni povas lerni sen antaŭaj konoj. Do, la studentoj venas ne nur el la studprogramoj pri lingvosciencoj (tipe, el lingvistiko aŭ anglistiko, sed kelkfoje el slavistiko) sed ankaŭ, sen aparta ordosignifo, el: komunikistiko, Artefarita Inteligento, eŭropistiko, filozofio, informadiko, historio. Nederlandaj studentoj foje diras, ke ili deziras akiri 6 lernopoentojn sen streĉiĝi, kaj ili elektis Esperanton ĉar ĝi estas facila. Al ili mi tuj respondas, ke tutprobable je la fino de la kurso ili ŝanĝos sian ideon, ĉar Esperanto ne estas facila lingvo; tio estas nur malmojosa propaganda aserto.

– Studentoj pri eŭropistiko foje mencias la intereson pri la Eŭropa integriĝo kaj la rolon de la lingvoj, kaj eble ili legis iun (tipe kritikan) mencion pri Esperanto, kaj tio instigis ilin eklerni por testi laŭsperte la validecon de la kritikoj. Interese, preskaŭ neniu mencias Esperantajn idealojn, krom studentoj kun juda fono (tradicie estas sufiĉe vigla jid-parolanta komunumo en Amsterdamo, tre bone instruita) kaj kompreneble studentoj kiuj sekvis la alian kurson de interlingvistiko. Ili ĝenerale deklaras, ke ili scias sufiĉe multe pri Esperanto pro la alia kurso kaj nun ili volas aktive lerni la lingvon; ili estas tre bone motivitaj.

– Kontraste al la kurso pri Esperanto, la homoj kiuj studas interlingvistikon estas edukfone pli homogenaj: la devigo jam koni iom da lingvistiko mallarĝigas la potencialan aliĝontaron, sed aliflanke la kvalito estas sufiĉe alta: homoj kiuj havas iom da kono pri la lingvosciencaj fakoj ofte faras tiklajn, nenaivajn kaj trafajn, demandojn.

– Ni diru, averaĝe, ke kvar-kvin studentoj ĉiujare tenas la kontaktojn kun mi post la ekzamensesio, sendepende de la kurso kiun ili sekvis. Pri la uzo de Esperanto post la fino de la kurso, tio multe varias: estas homoj kiuj iris aĉeti librojn ĉe la libroservo de UEA en Roterdamo, parolante la lingvon senhonte; aliaj partoprenis en junulara kunveno; unu decidis uzi la lingvon por verki poemojn, kaj alia uzis Pasportan Servon vojaĝante tra centra Azio. Mi ĉiam kaj ĉiel instigas miajn studentojn partopreni eventojn en Esperantujo, kaj klopodas instigi ilin partopreni ŝatokupojn, nome trovi aliajn homojn kun la samaj interesoj kaj pasioj.

UEA financas la katedron. Kiel aspektas la estonteco de tiu aranĝo?

– En 2019 estis liko pri la financa krizo en la nederlanda gazetaro. (Libera Folio siatempe raportis pri tio.) Ekde tiam, la administracio de la Universitato de Amsterdamo estas informita pri la financa stato de UEA kaj do ne tute trankvilas. Rutine la universitato demandos UEA pri ĝiaj intencoj rilate al eventuala tria mandato antaŭ la fino de 2021, ĉar ni atingis la mezon de la nuntempa mandato. Tio estas tute normala afero, kiu okazas kun ĉiuj sponsoroj de la specialaj katedroj. Oportunas, ke UEA pretigu adekvatan respondon. Pri tiu lasta aspekto mi jam informis la vicprezidanton de UEA, Fernando Maia, kiu antaŭ iom da tempo kontaktis min por interŝanĝo de opinioj pri la estonteco de la katedro.

– Lastatempe, en Gazetaraj Komunikoj aperis deklaro, ke UEA restos jure en Nederlando, kaj tio estas bona novaĵo, ĉar alikaze la katedro riskos ŝlosiĝon pro jura kialo. Samloke, oni deklaras, ke UEA “devos ampleksigi la kunlaborojn” interalie kun “la Katedro Interlingvistiko kaj Esperanto en la Universitato de Amsterdamo”. Tio certe estas bona novaĵo, sed neniu vorto venis pri la financa garantiado de tria mandato.

La financado de la katedro okazas pere de la fondaĵo Middelkoop, kies unua kapitalo venis el la heredaĵo de Adriana Middelkoop (1913-2009), nederlanda esperantisto kaj vortaristo.

Regulaj kontribuantoj estas la landa asocio de UEA en Nederlando (Esperanto Nederland) kaj Esperantic Studies Foundation. En 2019 pliaj 71 791 eŭroj estis aldonitaj al la fondaĵo, ŝajne el la heredаĵo de la nederlanda esperantisto Edwin Burg.

Ni demandis al Fernando Maia, la vicprezidanto de UEA, pri la planoj de la asocio por la estonteco de la katedralo.

Libera Folio: Ĉu UEA ja intencas daŭrigi la financadon el kapitalo Middelkoop, kiel ĝis nun? 

Fernando Maia: – Aparte zorgas pri la Katedro la Prezidanto de UEA, Duncan Charters, kadre de siaj estraraj fakoj (Instruado kaj Universitata Agado), subtene de aliaj estraranoj kiel Amri Wandel (Scienca kaj Faka Agado), Orlando Raola (CED) kaj Trezoro (Financoj), krom aliaj. La konfirmo de la daŭrigo devos okazi kunordige kun Esperanto Nerderland kaj ESF. Aparte la Prezidanto laboras pri tio kaj intense laboris pri la temo dum la unua jartriono de 2021, kun sekvoj por la venontaj paŝoj.

– La afero efektive ne estas urĝa nek proksima: la nuna kontrakto daŭras ĝis 2024 (ĝi estis subskribita en 2019). Middelkoop estas la fondaĵo al kiu ni sendas donacojn tiucele. La nuna kapitalo sufiĉas por la venontaj 4 jaroj, se venus neniu aldona rimedo. Tamen estas kunlaboro kun grupo de donacantoj kaj la perspektivoj estas bonaj.

Kiaj estas la strategiaj celoj de UEA ĉi-kampe?

– Baldaŭ aperos en la revuo Esperanto kompletaj informoj pri la Katedro, inkluzive de la strategiaj celoj de UEA por ĝi.

Lige kun la nun planataj fermo kaj vendo de la Centra Oficejo de UEA en Roterdamo, la multjara ĝenerala direktoro de UEA, Osmo Buller, proponis al Libera Folio tekston kiu priskribas ordinaran tagon en la Centra Oficejo en 1991. Tiam la oficejo efektive estis nervocentro de la movado, UEA havis dekon da plentempaj oficistoj kaj ok mil individuajn membrojn.

La teksto unue aperis finnlingve en la gazeto Koillissanomat la 17-an de majo 1991

Okazis pasintan lundon

Redaktoro de tiu ĉi gazeto demandis, el kio konsistas mia labortago kiel la direktoro de la Centra Oficejo. Mi ne sciis, kion respondi, ĉar la tagoj estas tute malsamaj. Jen tamen, kiel pasis la pasinta lundo. 

La labortago normale komenciĝas je la naŭa, sed tiutage mi sidis en mia laborĉambro jam je la oka kaj duono por legi Esperanto-gazetojn alvenintajn dum mia restado en Finnlando en la antaŭa semajno. La legado de gazetoj estas tre grava por resti ĝisdata pri ĉio, kio okazas en la Esperanta mondo.

Dum la semajno oni ricevis el la postlasaĵo de iu nederlandano tri skatolojn kun malnovaj libroj. Mi trarigardas ilin kaj apartigas la plej valorajn por aŭkcio. Sekve mi kontrolas faskon da fakturoj, kiuj atendas mian aprobon.

Iom antaŭ la naŭa komencas alveni aliaj laborantoj. Venas ankaŭ juna polo, kiu montriĝas esti malnova konato. Li fondis libroeldonejon kaj volas, ke nia libroservo ekvendu liajn eldonaĵojn. Tio kompreneble eblas. Mi klarigas al li regulojn de internaciaj pagoj.

Sekvas kunsido kun la italo Pasquale kaj la usonano Roy pri la renovigo de nia komputila sistemo. La nuna aĝas jam dek jarojn kaj emas panei. Mi sendas ilin ambaŭ al Amsterdamo por kolekti ideojn en komputila foiro.

La anglo Marvin el la financa fako informas, ke la financaj kalkuloj de la pasinta jaro pretas. Tio ankaŭ necesas, ĉar en vendredo venos revizoro por ekzameni ilin. Marvin krome raportas, kiel estis uzitaj la donacoj por la agado en Afriko. Ĉio en ordo.

Du oficistoj, kiuj uzas trajnon, havas problemon. La fervojistoj strikos en mardo por protesti pro la pasintsemajna murdo de konduktoro. Ni interkonsentas, ke ambaŭ rajtos teni la tagon libera.

Je la dekunua sekvas kafpaŭzo. Kiel akompanaĵon oni ricevas finnajn bombonojn kaj oni mire aŭdas, ke en Taivalkoski ankoraŭ estis neĝo.

Post la paŭzo mi klopodas koncentriĝi al la verkado de la estrara raporto pri la pasintjara agado. Tion interrompas telefonvoko el Moskvo, kiu sciigas, ke Asocio de Sovetiaj Esperantistoj finfine estis oficiale registrita. Tuj poste vokas germano, kiu esploras pri la vivo de sia avo, kaj demandas, ĉu la avo aperas en protokoloj de UEA el la 20-aj jaroj. Mi divenas, ke li certe aperas tie, kaj promesas esplorigi la aferon.

Je la dektria estas lunĉopaŭzo. Mi iras al proksima picejo kun Mark, la novzelanda redaktoro de nia revuo. Ni parolas pri la sveda Esperanto-movado, kies jarkongreson en Gotenburgo Mark ĵus partoprenis. 

Reveninte al la oficejo mi reatakas la estraran raporton, sed la telefono tuj sonoras. Itala esperantisto volas informiĝi pri parlamentanoj, kiuj subtenas Esperanton. La itala Radikala Partio advokatas por Esperanto kiel la lingvo de la unuiĝinta Eŭropo kaj bezonas scii tion. Mi konsilas kontakti nian germanan estraranon, kiu respondecas pri la agado en la parlamentoj de diversaj landoj.

Sekve telefonas nederlanda konato. Li ankoraŭ ne trovis vendatan strat-orgenon, pri kiu mi promesis informiĝi laŭ peto de finna amiko, kiu volas veni aĉeti tian.

Eniras la hispano Francisco, kiu redaktas la programlibron de la ĉi-jara Esperanta mondkongreso kaj volas diskuti pri ĝia enhavo. Tio memorigas min, ke antaŭ ol vojaĝi al Finnlando mi petis esplori, kiel transporti al Norvegio sen dogano la librojn kaj aliajn varojn bezonotajn en la kongreso. La informoj estis ricevitaj kaj solvo trovita.

Mi sukcesas ŝpini kelkajn liniojn por la jarraporto, kiam venas jam la kvara horo kaj tempo por la posttagmeza kafo. Post la kafo mi verkas artikolon pri la montrado de la filmo pri la vizito de pola eksmilitkaptito al Taivalkoski kaj sendas ĝin telefakse al la Pola Radio. Venas demando el Hispanio, ĉu nia oficejo povus akcepti de tie civilservantojn. Mi respondas, ke se tio estas senpaga al ni, tio certe eblus. Mi petas pli detalajn informojn. 

La horloĝo montras la kvinan kaj duonon. La oficiala labortago finiĝas, sed la laboro daŭras ĝis la noktomezo, ĉar la estrara raporto urĝas.

Osmo Buller

Pasporta Servo dum multaj jaroj estis unu el la ĉefaj servoj de TEJO. La tradicia papera listo de gastigantoj post sepjara paŭzo denove aperis en 2017, kaj nova papera eldono ne plu estas planata. Aliflanke la retejo, kiu estis komplete renovigita en 2015, bone funkcias, kaj estas pli ol du mil gastigantoj en pli ol cent landoj.

Servo simila al la nuna Pasporta Servo, kun la nomo Programo Pasporto, unuafoje ekfunkciis en 1967. La ideon elpensis la argentina aktivulo Rubén Feldman-González, kiu en la antaŭa jaro vizitis Usonon per simila, neesperantista organizaĵo. Li prezentis sian planon en sespaĝa broŝuro ĉe la kongreso de la tiama usona landa asocio de UEA, ELNA.

Jam en la sama jaro TEJO akceptis la ideon en sian laborplanon. La unua listo de gastigantoj de la nuna Pasporta Servo de TEJO aperis en 1974. Ĝi tiam proponis 39 adresojn en 19 landoj, kie esperantistaj aĉentintoj de la katalogo povis senpage tranokti. Post kelkaj jaroj jam estis centoj da gastigantoj, kaj en la jaro 2000 la kvanto de gastigantoj unuafoje superis milon.

Dum multaj jaroj, de 1995 ĝis 2008, Pasportan Servon prizorgis Derk Ederveen. En 2008 TEJO decidis modernigi Pasportan Servon, sed la nova retejo estis trafita de diversaj problemoj, kaj ankaŭ la papera libro ne plu regule aperis. Post 2008 la papera listo de gastigantoj aperis en 2010, 2011 kaj 2017.

Tamen komence de 2015 la retejo estis komplete renovigita, kiel tiam raportis Libera Folio. De tiam ĝi funkcias senprobleme. La novan retejon konstruis Baptiste Darthenay. Li sukcesis savi kaj transmeti la datumojn de Pasporta Servo el la malnova sistemo, kaj li gvidis la grupon, kiu zorgis pri la ĝisdateco de la enhavo.

Post 2017 pri la teknika funkciado ĉefe respondecas alia aktivulo, Meir Goren. De tiam papera listo ne aperis, sed ankaŭ la bezono estas minimuma, ĉar en la praktiko jam ĉiuj vojaĝemuloj havas aliron al la reto. Por uzi la servon sufiĉas registri sin en la retejo.

Kiel komisiitoj de TEJO pri Pasporta Servo dum la lastaj jaroj funkciis Roy McCoy, Lars Sözüer, Stela Besenyei-Merger – kiu interalie gvidis la eldonadon de la lasta papera listo de gastigantoj – kaj laste Baptiste Darthenay, ekde decembro 2018.

En junio 2021 Baptiste Darthenay demisiis de tiu posteno. Nova komisiito ĝis nun ne estis elektita, sed ĉar la retejo senprobleme funkcias kaj daŭre havas teknikan prizorganton, la manko de komisiito ne kaŭzas tujajn problemojn.

En la ĵus ekoficinta estraro de TEJO respondecas nun pri Pasporta Servo Matheus Arantes Pacheco. Laŭ Christine Brücker, multjara aktivulo de Pasporta Servo, jam estis komencita laboro por formi novan komisionon pri Pasporta Servo.

Unu el la taskoj de tiu komisiono estos restarigi la sistemon de Landaj Organizantoj, kiuj zorgu ke la informoj pri la gastigantoj estu daŭre bonkvalitaj, kun aktualaj informoj kaj nur gastigantoj kiuj efektive respondas.

Laŭ Christine Brücker, ĉiuj, kiuj volas helpi al la plua bona funkciado de Pasporta Servo bonvenas helpi pri la taskoj. Ankaŭ la gastigantoj mem povas helpi kontrolante, ĉu iliaj informoj estas ĝustaj kaj aktualaj, kaj instigante siajn amikojn fari same, ŝi diras.

– Pasporta Servo vivas de homoj kiuj ŝatas gastigi aŭ esti gastoj. Pro tio ni alvokas ĉiujn personojn, kiuj ŝatas havi gastojn, enskribi sin en Pasporta Servo. Por tio oni ne nepre bezonas grandan loĝlokon. Eta ĉambro kun iom da spaco por mato povas jam sufiĉi. Oni ja priskribas la kondiĉojn de loĝado en sia profilo, Christine Brücker skribas en respondo al Libera Folio.

En la reta epoko kreskis la kvanto de gastigantoj. En 2011 la papera libro enhavis 1 089 gastigantojn. En 2017 la aktualigita papera libro enhavis 974 gastigantojn, sed nun en la retejo estas 2 261 gastigantoj en 114 landoj.

Plej multaj gastigantoj estas en Francio (353), Brazilo (216), Germanio (168), Usono (167) kaj Rusio (131). Plena listo videblas en la retejo de Pasporta Servo, kie samloke aperas ankaŭ informo pri tio, kiom el la adresoj en diversaj landoj jam estas aktive kontrolitaj de respondeculoj.

Laŭ supozo de Lars Sözüer, multjara aktivulo pri Pasporta Servo, la plej multaj gastigantoj aliĝintaj dum la kvar jaroj post la apero de la lasta papera katalogo ja restas aktivaj.

– La nun formiĝanta teamo strebos konfirmi tion, kaj elsarki nevalidajn datumojn, li diras.

Pli pri la temo

• La retejo de Pasporta Servo
• Kresko minacas Pasportan Servon (2004)
• TEJO reformas Pasportan Servon (2008)
• Disfalo minacas Pasportan Servon (2009)
• Pasporta Servo 2011 aperos aprile (2011)
• La retejo de Pasporta Servo refarota ekde nulo (2014)
• Pasporta Servo renaskiĝis en la reto (2015)

La plej nova landa sekcio de TEJO ĵus perdis sian reprezentanton en la komitato de la asocio pro malaktiveco. Post kiam la regulo pri aŭtomata demisio pro malaktiveco en 2016 estis enkondukita, entute 16 komitatanoj perdis sian postenon pro nepartopreno en voĉdonadoj.

JETO, la landa sekcio en Tanzanio, aliĝis al TEJO antaŭ nur iom pli ol unu jaro, en aŭgusto 2020. Jam pli frue, en junio de la sama jaro, la komitato de TEJO bonvenigis novan komitatanon A, John Magessa, kiel reprezentanton de JETO.

(La plena nomo de la asocio havas iom nekutiman formon: Junularo Esperantista de Tanzanio Organizo.)

Multaj komitatanoj tiam esprimis siajn bondezirojn kaj proponis klarigi la taskojn de komitatano. Magessa respondis: Mi dankegas vin pro viaj kuraĝaj vortoj. Verdire estas minacanta. Sed iom post iom mi fortiĝos.

La bonvenigoj tamen devis paŭzi, kiam oni rimarkis ke JETO fakte ne estas landa sekcio de TEJO. La asocio petis aliĝon en 2017, sed TEJO neniam akceptis la peton. Tamen en la sekva monato, la komitato fine voĉdonis por akcepti la aliĝon de JETO kaj sekve la novan komitatanon A.

Komence la nova komitatano estis aktiva. Li iĝis vic-komisiito de la Komisiono pri Landa kaj Faka Agado kun respondeco por Orienta Afriko. Krome JETO kandidatis por gastigi la IJK-n en 2021.

Sed la komitatano de JETO neniam skribis en la cirkulero, per kiu komitatanoj informas pri sia agado. Li malofte partoprenis en la diskutoj en la komitata retlisto, kaj kiam li tion faris, estis plejparte por danki aliajn komitatanojn por la disdonado de informo.

La unuan de septembro 2021, en la unua tago de la mandato de la nova estraro de TEJO, la nova ĝenerala sekretario, Rogier Huurman anoncis ke John Magessa perdis sian postenon kiel komitatano A, ĉar li maltrafis tro da voĉdonoj:

Krome pro maltrafo de 2 retaj voĉdonoj (tiu ĉi kaj pri strategia plano) kaj nek partopreno nek nomumo de anstataŭanto en la reta komitatkunsido John Magessa estas konsiderata demisiinta laŭ Ĝenerala Reglamento 2.4. JETO rajtas nomumi saman aŭ alian komitatanon A.

La ĝenerala sekretario krome avertis kelkajn aliajn komitatanojn kiuj maltrafis la voĉdonon, ke ili riskas demision. Tiuj estas la komitatanoj A de Benino (BOJE), Hispanio (HEJS) kaj Usono (USEJ), kiuj perdos sian postenon, se ili plian fojon maltrafos voĉdonon.

La ĵusa voĉdonado temis pri ŝanĝo al la reguloj pri la elekto de komitatano B. La proponitaj ŝanĝoj ne estis aprobitaj, do la reta voĉdono por komitatanoj B okazos eĉ se ne estos pli da kandidatoj ol postenoj.

Kiam Libera Folio kontaktis Huurman por komento, li respondis nur per citaĵo de la koncerna regulo de la statuto: ”Komitatano kiu nek partoprenas 2 sinsekvajn retajn voĉdonojn nek komitatkunvenon (senanstataŭe) ene de la mandato estas konsiderata kiel demisiinta.”

Oni aldonis la regulon en decembro 2016 por certigi ke komitatanoj efektive partoprenas la laboron de la komitato. Ekde tiam preskaŭ ĉiujare kelkaj komitatanoj estas eksigitaj pro maltrafitaj voĉdonoj, kvankam la komitatanoj ĉiam havas almenaŭ plenan semajnon por partopreni en reta voĉdonado.

La unuan fojon tio okazis kvin monatojn post la enkonduko de la regulo: en aprilo 2017 pro la nova regulo sian postenon perdis kvin komitatanoj A, nome tiuj de la landaj sekcioj en Benino, Ĉinio, Hungario, Irano kaj Meksiko.

En la sekva jaro, decembre de 2018, siajn postenojn perdis kvar komitatanoj A, nome tiuj de Argentino, Burundo, Demokratia Respubliko Kongo kaj Norvegio.

En junio 2019 la aŭtomata demisio unuafoje trafis estraranon, kiam evidentiĝis, ke Edah Kossi Gadoufia Kingslim neniam voĉdonis dum sia mandato, kiu komenciĝis naŭ monatojn pli frue.

La plej amasa aŭtomata demisio okazis en la komitatkunsido dum JES 2019/2020 kiam du estraranoj, Koffitché Koufionou, Tran Thi Hoan (Ĝojo) kaj kvar aliaj komitatanoj estis forigitaj el la komitato. La komitato tiam tuj reelektis Koufionou, kiam li klarigis ke li maltrafis la voĉdonojn pro vojaĝoj.

La aliaj komitatanoj tiam perdintaj sian postenon estis la komitatanoj A de Burundo, Koreio kaj Vjetnamio, kaj Kirill Noviĉenko, komitatano Ĉ el Rusio. Tiu estis la sola fojo, kiam aŭtomata demisio pro malaktiveco trafis komitatanon Ĉ. Al komitatano B tio neniam okazis.

Komitatanoj B estas tiuj elektitaj de la individuaj membroj. Ili estas malpli multaj ol la komitatanoj A, kiuj reprezentas la landajn sekciojn. Komitatanoj Ĉ estas aktivuloj elektitaj de la komitatanoj A kaj B.

Principe devus ekzisti ankaŭ unu komitatano C, sed laŭ la nuna statuto de TEJO tiuj reprezentas la membrokategorion ”junaj amikoj de Esperanto”. TEJO havas neniun kontakton kun tiuj ”membroj”, kaj sekve ankaŭ neniam povis aranĝi voĉdonadon por elekti komitatanon C.

La regulo pri aŭtomata demisio estis enkondukita por certigi ke la elektitaj komitatanoj efektive aktivas en la supera decida organo de TEJO.

– Espereble nova regulo pli respondecigos nin kaj ni ne devos demisiigi homojn pro ignorado de voĉdono, skribis Arina Osipova en la komitata listo.

Kiam la regulo jam estis akceptita, Carlos Pesquera Alonso esprimis dubojn:

– Logike ni luktas kontraŭ la kutima problemo de manko de homoj kaj distanco. Eble ĉi tiu regulo utilus se ni havas la eblon anstataŭigi pigrulon/neaktivulon per laboremulo/aktivulo, sed ĉu ni havas tiun eblon? Ĉu ankaŭ malhelpas se ili daŭre restas kiel komitatanoj? Ĉu ĉi tiu regulo helpas nin havi pli produkteman komitaton? Tamen ĉi tiuj demandoj jam devus esti faritaj kiam la voĉdono de ĉi tiu regulo estis aprobita. Do, nun aktiviĝu, kaj se ni vidas ke tiu aprobo ne estas efika, ni voĉdonos denove.

Efektive la nova regulo ŝajne ne aparte pliigis la aktivecon de la komitatanoj.

Nenio malhelpas, ke komitatano, kiun trafis aŭtomata demisio pro malaktiveco, denove ekaktivu kaj eĉ rekandidatu por la komitato. Tamen en la praktiko ŝajnas, ke tio malofte okazas.

Robert Nielsen