 |
| Participantes del conferentia in Praga, in le senato tchec. |
Post quando io ha retornate de Praga, del 23e conferentia international de interlingua, que occurreva inter le 21e le 28 de septembre 2019 io dava un interview le 18 de octobre a un jornalista de un jornal local de nostre urbe Zalaegerszeg (que es le nomine del jornal tamben). Primo le articulo appareva in le version digital ci, le 28 de octobre 2019, lunedi, 15h15min, le sequente die (le 29 de octobre, martedi) anque in formato imprimite.
Ora que seque mi traduction interlinguaphone del interview con me. Como possibile, io voleva esser fidel al texto hungarophone del articulo, mesmo si le affaires poterea ser melio exprimite in interlingua per altere parolas, etc.
Interlingua, le lingua franca
Scribite e photate per PÁNCZÉL Petra. Traduction: KOVÁCS Péter
Multes le cognosce como musico folkloristic, ma ja poches sape re ille que ille ha essite qualificate al cathedra de linguistica applicate. Ben que ille non labora in su qualification, totevia ille ha un hobby que se connecte strictemente al linguistica.
KOVÁCS Péter de Zalaegerszeg es actualmente le sol homine in Hungaria qui pote communicar in le lingua “interlingua” e tamben usa le lingua regularmente. Isto significa tamben, que como le sol hungaro ille deveniva membro de un communitate international. Recentemente ille participava in Praga in un del conferentias organisate cata duo anno de interlinguistas. A proposito de isto nos ha conversate super iste lingua cognoscite per pauches.
Portar al superficie le commun base linguistic
- Interlingua es un international lingua auxiliar o alteremente: “lingua franca”. Su scopo es facilitar le communication international. Le prime vice io incontrava con illo como studente universitari, proque al cathedra del linguistica applicate il ha habite un curso presentante linguas de iste sorta. Ma alora io non me approfundava in illo ancora. Postea, in 2003, navigante sur Internet io trovava paginas, sitos de interlingua – foros, un camera de chat. Ja a prime vista le lingua me pareva natural e surprendentemente io lo comprendeva quasi le prime vice. Illo es apprendibile rapidemente.
- Es isto un lingua artificial o plus que illo? Como on poterea describer su bases?
- Nos non ama iste expression, proque in le veritate illo non es artificiose, artificial o “plastic”. Plus tosto illo es un lingua construite. Illo ha essite elaborate ancora in le prime parte del XXme seculo per un gruppo de linguistas american, su dictionario e grammatica ha essite publicate le prime vice in 1951. Su base es un latente lingua commun, dunque le vocabulario commun europee sur le base del latino e del greco. De facto interlingua porta iste lingua basic sur le superficie assi, que illo systematisa le parolas commun per un grammatica simplificate e facilemente apprendibile. In Hungaria su representante era durante un longe tempore JESZENSZKY Ferenc – contactate anque per me alora – ille elaborava anque le manual hungarophone de interlingua. Regrettabilemente ille habeva morite in 2011, assi io remaneva le sol usator del lingua. Naturalmente – independentemente de me – il habeva hungaros, participante in le labor; illes es in le major parte programmatores computatorial. Illes ha digitalisate o ponite sur Internet diverse materiales de interlingua, ma illes non usava le lingua mesme.
- Esque le origine greco-latin non restringe troppo le frontieras del lingua? In qual grado es le lingua inricchibile o aperte?
- Fortunatemente il ha multissime parolas in Europa (e in le SUA), le quales si on disvesti del orthographias e pronunciationes anglese, francese o italian, on recipe le “prototypo” del parola in question, que deveni comprensibile pro centos milliones de gentes. Assi il se tracta de un lingua international, cuje fontes es le anglese, francese, italiano e le espaniol-portugese. Como linguas de controlo il ha le germano e le russo. Le lingua se inricchi tamben, proque durante que in le dictionario de 1951 appare 27 milles parolas, hodie nos ha ja al minus 51500 parolas. E interlingua es aperte, pois que arriva continuemente parolas del mundo digital anque (le linguage computatorial), le quales es in le major parte de origine anglophone, ma illos se usa anque per altere paises al maniera anglophone, assi illos pote esser incorporate tamben in interlingua. Il es un facto anque, que nos recipe regularmente criticas que le lingua es troppo eurocentric, justo a causa del bases grecolatin. Ma illos es totevia un cultural hereditage commun, le qual si es portate al superficie, on pote communicar per illo a nivello international. Mesmo iste parola es un tal: kommunikáció, in interlingua: communication, pronunciate como kommunikatsiON, dunque pronunciate quasi al maniera hungare; per – ts -.
- Si le interlinguistas se assembla o chatta in Internet, super qual themas illes parla?
- Le plus sovente le lingua mesme es le thema: le grammatica, le vocabulario, le inricchimento, le cercar del correspondentias. Ma io personalmente gauderea, si veniva alsi themas cultural o scientific, nam justo isto serea le scopo que le diverse nationes parlarea in iste lingua intermediari super affaires de iste sorta in le spirito del cooperation. Justo pro isto io me preparava al conferentia mundial in Praga p. ex. per un presentation extraordinari: io faceva un discurso super le music instrumentos folkloric hungare in le lingua interlingua e naturalmente in le lingua del musica. Il ha totevia tentativas, proque existe jornal interlinguaphone, mesmo un radio interretiari, cuje redactor io es.
- Qui se interessa verso le lingua in general? Esque linguistas, inseniantes de linguas, litteraturistas…?
- Il es facto, que principalmente le intellectuales, ma non solo les human. Lo que es estranie, que plus tosto viros se occupa con illo. Regrettabilemente feminas es pauc, mesmo il ha a pena juvenes in le “truppa” international. Nos non troppo sape le causa. Pote esser, que le affaires plus theoretic les minus interessa. O illes se interessa, ma solo navigante in Internet e illes se retira silentiosemente in le fundo. Nonobstante ja se formava un “nucleo dur” de interlinguistas e sempre veni nove facies.
- Esque il ha planos de longe vista in relation hungare?
- Un ver grande dictionario serea bon. Si io lo facera e si solo io – io non sape. Del resto a mi pariete de Facebook io a vices scribe in interlingua, forsan le affaire place a alicuno de inter mi cognoscitos.
