Durantu retirasion de trupi de Stati Unied de Amerik eks Afgania, forsi de Taliban av prended guvernasion de Kabul, urb prinsipal afganian, in deskuint august du mil dudesun. Joe Biden (ESFJ), president de Stati United, av konfesed, ke “ist-kos av avenied plu rapide ka noi avav presentimented”. (AF)
Category Archives: Nuntios
2021-07-15 – Inundationes in Germania
Inundationes devastad multi landes europan depos li dekduesmi de julie du mil duanti un, kun sent ninanti six viktimes in Germania, quaranti du in Belgia, du in Rumania, un in Italia e un in Austria. Li inundationes kausad desfunktiones de elektreso, homes blid forsatim evakua, infrastrukture e agrikulture blid damaja. (DE)
2021-06-19 – Novo praeside de Irania
In mense Junio de anno bis millesimo vicesimo primo, Islamista conservativo Ebrahim Raisi (ISFJ) es electo quam novo praeside de Irania. Electione es participato ab solo quadraginta novem centesimos ex illos, qui habe jure de electione. Candidatos populare es excluso ex electione ab Consilio de Custodes. Ebrahim Raisi es electo ab sexaginta duo centesimos de participantes. Dissensione de decem-tres centesimos de participantes es expresso per electione de “nemine”. (IR)
2021-05-30 – Coronavirus in Africa Australi
Hieme in hemisphærio australi adveniente, Cyrillus Ramaphosa præses Austroafricanus rationes contra novam coronaviri undam restringendas Soli die annuntiavit, id erit domu-egressio nocturna interdicta ab hora undecima vespertina usque ad horam quartam matutinam, conventus prohibiti plurium quam centum hominum intus et ducentorum quinquaginta hominum foris, et mandatum tabernarum et similium officinarum non necessariarum post horam decimam vespertinam claudendarum. (ZA)
2021-05-21 – Deskovro di pikturo Nederlandana
L‘ artajo-kolektero Stuart Pivar dicis, ke il rideskovris verko maestral longe-perdita, titulizita „Auvers, 1890“ da Vincent van Gogh, piktistulo Nederlandana posimpresionista. La pikturo nun sendesas al Muzeo di van Gogh en Amsterdam, la chef-urbo Nederlandana, pro ke la muzeo demandis vidar ed autentikigar la pikturo, dop-signatita „Vincent“ e datizita „1890“. Ol esas panoramo quadrata del mozaiko di agri frumentoza dil valo dil urbeto Auvers-sur-Oise proxim Paris. (NL)
2021-05-13 – Risituatione de finalum inter klubes britani
Li Unione de Asosiationes Europan de Futbale ha desise tu risitua li finalum del Lige de Championes inter li klubes angli Manchester City e Chelsea. Lum sal novim es ludet in li duantninesmi del maye du mil duanti un in Estádio do Dragão in Porto, nordi Portugal, malgre ke lum esed planat por li Stadie Olimpial Atatürk in İstanbul. Tamen lum ha deveni nonposibli pro restriktos plu strikti de voyajado, imposit konter Turkia per li guvernantaro britani pro li *koronavirus. (GB)
2021-05-12 – Violentie in Israel e Palestina
Pos un decision de Israel a evicter alcun residentes palestinian ex ost-Yerushalayim, protestes de palestinianes in li strades, lanciationes de raketes ex li Bande de Gaza contra Israel e aᵗtaccas aeral de Israel contra li Bande de Gaza, ha esset mortat circa ninant civiles e quarant militantes in li Bande de Gaza, six civiles e un soldate in Israel e quin civiles in Cisjordania. In mercurdí, omni stationes del policie in li Bande de Gaza ha esset destructet. (PS)
2021-04-29 – Semikonduktori in Cinesia
Minister laborik de Republik Cinesia (Taivan) av inhibied, ke firmai e intern e ekstern insera labor fasiered in Cinesia *kontinentik, spesiale labor pro industrii de sirkuiti integrifiked e semikonduktori. Ist-kos av venied kausu konfliktositet intr guvernatorel in Taipei e guvernatorel in Peichin, kel fasi rekrutasion de injenieri taivanan a edifisiar sue propr industri semikonduktorik kausu konfliktositet geografiik-politikal ko Stati Unied de Amerik.
2021-04-27 – Protestoj en Ĉado
Post kiam militista registaro estis transpreninta la potencon de la mortinta ĉada prezidanto Idriss Déby, malgraŭ malpermeso okazis protestoj petantaj transiron al civitana registaro. Almenaŭ du homoj estis mortigitaj en la ĉefurbo Nĝameno kaj tri aliloke en la lando. Virino estis mortigita, kiam kontraŭmilitistaj manifestaciantoj atakis aŭtobuson, kaj viro estis mortigita en la suda parto de la lando. La polico uzis larmigan gason por disigi manifestaciantojn. (TD)
2021-04-26 – *Koronavirus in Turkia
Recep Tayyip Erdoğan, president de Turkia, av anunsied restriktasion plen de movasion de homi da yovdi usk desseptim de mai, eforsante minuar propagasion de *koronavirus. Sekuantu restriktasioni nov, omni laborerii debero suspendar sue aktiviteti u utilisar labor eks dome, ekseptu laborerii eks-klosed per minister de internaj, per eksempl kamp alimentik e fabriki. Voyajasion intr-urbik sine permit esero inhibied. Transportasion publik operero ye kuinkdes prosenti. (TR)
2021-04-25 – Manifestatione in Francia
Manifestationes es participato ab milles de homines in Paris et alio urbes de mundo, postquam id es annuntiato ab Curia de Cassatione de Francia, quod Kobili Traoré, suspecto accusato de homicidio de Sarah Halimi, non es judicato, quia mortificatione es facto, quando illo es in medio de eruptione de delusiones, inducto per cannabe, ergo illo non es culposo de homicidio. Sarah Halimi es mortificato ad causa antisemitico. Kobili Traoré es immigrante Maliense. (FR)
2021-04-17 – Akuzo pri terorismo en Chekia
La guvernerio Chekiana obtenis pruvi shokiva, ke oficiri dil servo sekreta milital Rusiana GRU esis konektita al explozi dil depozeyi municional en Vrbětice, est-Chekia, en la yaro 2014, pro qui du Chekiani esis mortigita e la habitantaro lokal esis terorigata dum plura monati; tale Rusia exekutis operaci violentoza en altra stato suverena. Jan Hamáček, ministerulo provizora di exeterlandaji Chekiana, anuncis, ke il ekpulsis dekeok oficiri dil GRU, qui laboris kom diplomacisti en l’ ambasado Rusiana en Praha. Il anke anulis sua voyajo a Moskva, projetita por lundio, kande il esis negocionta pri furniso posibla di Sputnik-i, vacini kontre-koroanvirusal Rusiana, a Chekia. Rusia negas omna akuzi. (CZ)
2021-04-18 – Liga Supera Pedilusoria Europæa
Duodecim sodalicia pedilusoria – Arsenal Londiniensis, Chelsea Londiniensis, Liverpolium, City Mancuniensis, United Mancuniensis, Hotspur Tottenhamiensis, Inter Mediolanensis, Juventus Taurinensis, AC Mediolanensis, Atlético Matritensis, Barcino et Real Matritensis – Ligam Superam condendam pro delectis Europæis uni cum aliis pacti erant, ita autem in associationibus pedilusoriis et fautoribus indignationem incitaverunt et mox cogitationem istam pæne omnia renuntiaverunt. (UK)
2021-04-12 – Restriktes ha bli klementisa in Grand Britania e Irlande Nordi
Restriktes epidemional ha bli klementisa in li tot Regia Unionat, pro ke un reduktione del nombre del kasus koronavirusal dura. Butikes nonesential, tavernes, gimnastikatories, restorantes, rasatories, sentres komunitatal, libratories e parkes temati ha bli dona li permiso, ke lus darfa riaperta se. On darfa have vakanties inu Anglia kun membres del sam menaje. In Irlande Nordi, on fa li fino del ordino “reste in heme” e skolanes sekundari del yares 8-11 rivada in skoles. (GB)
2021-04-05 – Kritike ha bli kondamna in Arabia Saudi
Un samfamiliane del laborero Abdulrahman al-Sadhan del Lune Kresent Red ha dikte, ke li Korte Krimal Spesialisat del Arabia Saudi had kondamna lo pro terorisme in un prosese sekret ye duanti yares in un prisone e aftru duanti yares de un interdiktione de voyajado. Grupes por jures homal alega, ke li punio es konektet a un pagine anonim in Twitter, vor al-Sadhan questionad pri positiones Saudi pri problemes de jures homal. Lon textes es lum sol, kelum pruva lon kulpe. (SA)
2021-04-03 – Insidia in Jordania
Viginti homines es capto ab magistratus Jordanico. Membro de familia regale Hassan bin Zaid et præfecto anteriore de curia regale Bassem Awadallah es inter captos. Illos es accusato de insidia ad subversione de rege Abdulla II, qui es sustento ab Arabia Saudito. Cohortes de securitate dic etiam ad principe Husaino filio de Abdulla, herede de regno, quod ullo motus et operationes, que potes es uso ad destinare securitate et stabilitate de Jordania, debe es abstento ab illo. (JO)
2021-04-02 – Krimini milital en Afganistan
La guvernerio Usana, sub la prezidantulo Joe Biden, nuligis restrikti kontre kelka membri dil Korto Kriminal Internaciona, exemple la chef-persequistino Fatou Bensouda de Gambia ed advokatulo pri yuri homal Phakiso Mochochoko de Lesoto. Li restriktesis antee dal lora prezidantulo Donald Trump pro inquestar krimini milital en Afganistan e Palestina. La guvernerio di Biden tamen insistas, ke la Korto indijas resortiso judicial, pro ke nek Usa nek Israel esas stati membra. (AF)
2021-04-01 – Ira in Re publica Populari Sinarum
Res publica Popularis Sinarum Civitates Fœderatas Americæ irate monuit, ne lineam rubram transgrederentur, postquam legatus Civitatum Fœderatarum Americæ in Palau Rem publicam Sinarum (Taiwaniam) Jovis die publice viserat. Ita factus est primus legatorum Civitatum Fœderatarum Americæ, qui in officio Rem publicam Sinarum visit ab anno millesimo nongentesimo septuagesimo nono, quando Civitates Fœderatæ Americæ omnia fœdera cum Re publica Sinarum interruperant. (CN)
2021-03-31 – Filipinaj plendoj kontraŭ Ĉinujo
Filipinoj diris, ke ĉinuja mara ŝiparo “ekipita per milicoj” nun disvastiĝis al pli larĝaj areoj ene de la filipina ducentmejla ekskluziva ekonomia zono post okupado de la pridisputata Whitsun-rifo, kaj ke la ŝiparo spitis filipinajn postulojn, ke la ŝiparo estu retirita el la filipinaj akvoj. Filipinoj priskribis la ĉeeston de la ŝipoj kiel “svarmantan kaj minacan”. Ĉinujaj diplomatiistoj diris, ke la boatoj ŝirmiĝis kontraŭ onda maro, kaj neis la partoprenon de milicoj. (CN)
2021-03-30 – Modifikasion de Leg Fundamentik in Hong Kong
Membri de Komitet Permanant de Kongres Poplik Nasional Cinesian av voted favoru modifikasioni de Aneks I e II de Leg Fundamentik de Hong Kong a revisar sistem selektasionik. Votasion av esed unanim, inklusive Tam Yiu-chung, delegat sol de Hong Kong. Ist modifikasioni es vised per oposasion kuale akt a ulteriore minuar sie influens po protesti anti-guvernatorelik in temp anuik 2019 e viktoriasion kuasi absolut de oposasion in selektasioni lokik in el sem temp anuik. (CN) (HK)